Boj na Kosovu (freska: Crkva Lazarica na Zvezdari, Beograd) -
Danas je narodni i crkveni praznik Vidovdan, čiji naziv potiče od svetog Vida, koji je, prema predanju, bio čudotvorac i iscjelitelj, naročito u liječenju očiju.

Od Kosovske bitke, na Vidovdan 1389, obilježava se i kao dan svetog velikomučenika cara Lazara i ostalih srpskih mučenika. Zbog toga se tog dana ne pjeva, ne igra i ne veseli. Predanje kaže da kukavica koja se oglasi u proljeće prestaje da kuka poslije Vidovdana.

Na polju Kosovu odigrala se na Vidovdan 1389. presudna bitka srpske i turske vojske, bitka koja je označila početak kraja nezavisne srpske države i otvorila vrata Turcima za dalji prodor u Evropu.

Oskudni istorijski podaci ne otkrivaju tok bitke, čak ni pobjednika. Pretpostavlja se da je turski sultan Murat Prvi, koji je na Kosovo stigao sa sinovima Bajazitom (potonji sultan Bajazit Prvi) i Jakubom, predvodio 40.000 vojnika, a da je srpski knez Lazar Hrebeljanović sakupio 25.000 boraca.

Srpski kralj Bosne Tvrtko Prvi Kotromanić – koji je knezu Lazaru, suočenim sa islamskom najezdom poslije pada u vazalni položaj romejskog (vizantijskog) i bugarskog cara, pritekao u pomoć odredom pod komandom velikog vojvode Vlatka Vukovića – pisao je Trogiranima 1. avgusta 1389. o pobjedi nad Turcima. Slično pismo poslao je u Firencu, odakle mu je odgovoreno da već znaju za turski poraz.

Na pobjedu Srba posredno ukazuje i dnevnik s puta u Carigrad ruskog mitropolita Pimena, u kojem se pominju veliki neredi u Turskoj 12 dana poslije Kosovske bitke. U bici su poginula oba vladara – kneza Lazara Turci su zarobili i posjekli, a sultana Murata Prvog ubio je srpski ratnik Miloš Obilić, probivši se kroz tursku vojsku.

U svakom slučaju, nesporna je posljedica sudara hrišćanstva i islama i dviju u svemu različitih kultura – Srbija je, budući da nije imala tako velike rezerve kao Otomansko carstvo, ubrzo postala vazalna država. Sedam decenija kasnije, pokorena je i potom provela četiri vijeka u ropstvu.

Kosovskoj bici prethodio je poraz Srba na Marici 1371, kad su poginuli gospodari srpske države Makedonije, kralj Vukašin Mrnjavčević i njegov brat despot Jovan Uglješa. Turci su potom dvaput upadali u zemlje kneza Lazara, ali su potučeni 1381. kod Paraćina i 1386. kod Pločnika, a osjetne gubitke nanio im je i vojvoda Vuković 1388. kod Bileće.

Kosovska bitka postala je predmet legende, najprije kod bugarskog pisca Konstantina Filozofa u “Životu despota Stefana Lazarevića“, zatim kod dubrovačkog istoričara Mavra Orbinija u djelu “Il Regno degli Slavi“ (Carstvo Slovena), a najviše u ciklusu veličanstvenih srpskih narodnih pjesama.