U Trebinju je danas otvorena druga naučna konferencija pod nazivom „Srpsko pisano nasljeđe i istorija srednjovjekovne Bosne i Huma“, koja je okupila dvadesetak eminentnih naučnika, stručnjaka koji se bave istorijom pisma, jezika, književnosti, umjetnosti i istorijom crkve.


Skup su, u sklopu obilježavanja 800 godina Srpske pravoslavne crkve, organizovali Filozofski i Filološki fakulteti Banjaluka i Filozofski fakultet Istočno Sarajevo, Društvo nastavnika srpskog jezika i književnosti RS i Udruženje istoričara RS „Milorad Ekmečić“, a pod pokroviteljstvom Republičkog sekretarijata za vjere Vlade RS.

Zorica Nikitović, profesor Filozofskog fakulteta Banjaluke je istakla da je skup baziran na interdisciplinarnom pristupu proučavanja srednjeg vijeka na teritoriji Bosne i Huma iz ugla različitih disciplina.

„Zato što iz ugla tih različitih disciplina i različitih metodoloških pristupa imamo mogućnost da sagledamo jednu cjelovitu sliku istorijski i hronološki određenih spomenika, žanrovski veoma raznovrsnih, koji sami svjedoče o svom izvorno srpskom porijeklu i pravovjernoj provenijenciji samim tim što su prepisivani u srpskim manastirima i crkvama“, rekla je ona.

Jasmina Grković- Mejdžor, akademik Srpske akademije nauka i umjetnosti Srbije smatra da je široka tema ovog skupa te da se sastoji iz više tematskih oblasti,naglasivši da je istorija relativno slabo istražena.

Branko Letić, profesor Filozofskog fakulteta Istočno Sarajevo je istakao da je zadatak svih stručnjaka koji učestvuju na ovoj konferenciji da argumentovano na arhivskim i materijalnim izvorima pokažu sve one karakteristike po kojima to stvaralaštvo pripada srpskoj književnoj tradiciji i srpskoj kulturi.

„To napominjem stoga što je već dugo na sceni osporavanje srpske književne baštine, posebno kada je u pitanju srednji vijek. To osporavanje je započeto još s autrijskom vladavinom, a onda se to osporavanje srpskog nacionalnog identiteta u kulturi BiH u prošlosti nastavilo i u kasnijem periodu socijalističke Jugoslavije. Ja sam za te primjere osporavanja naveo tekstove Miroslava Krleže, značajnog autoriteta, poliglote, erudite, enciklopediste, koji je puno toga znao ali koji, eto iz nekih razloga, nigdje argumentovano nije pokazivao šta je bogumilstvo, a istovremeno osporavao Srbima prava na njihov atribut, da to stvaralaštvo pripada srpskom narodu iako postoji niz eksplicitnih dokaza koji pokazuju da je to tako“, pojasnio je Letić.

Umirovljeni episkop Atanasije, koji je otvorio naučni skup u Trebinju, je govorio o pojavi hrišćanstva na našim prostorima i osnivanju svetosavske eparhije Humske.

Gradonačelnik Trebinja Mirko Ćurić je istakao da su ovakve naučne konferencije dokaz da u savremenom srpskom društvu i akademskoj zajednici živi svijest o nužnosti očuvanja tradicije, istorije, kulture i jezika kako bi uprkos izazovima današnjice održala cjelovitost identitetata jednog naroda.

„Moram reći da mi je veoma drago što je upravo dio nekadašnje Humske zemlje- Hercegovina, mjesto gdje se raspravlja o nasljeđu Srba i istoriji srednjovjekovne Bosne i Huma, a posebno što je Dučićevo Trebinje, kao rodni grad jednog od najpoznatijih pjesnika srpske moderne, za koga znamo koliko je nastojao da sačuva srpsko nasljeđe, pa i da odbrani srpstvo kroz svoje rodoljublje, domaćin ovome skupu“, naveo je Ćurić.

U Muzeju Hercegovine večeras će, od 19 časova, biti promovisan zbornik radova nastalih na prvom naučnom skupu koji je održan u Višegradu, a nakon toga i predstavljen tematski broj časopisa Crkvene studije: Sveti Sava i osam vijekova Srpske Crkve“.

Tokom tri dana ove naučne konferencije biće održana stručna naučna predavanja, lingvističke, istorijske i književne sekcije.

D.R.